Cult Tip
Stereo/Crimes Of The Future R2 Nl (Dutch Subtitles) - Cronenberg, DavidReleasedatum: 24 maart 2006
The King of Venereal Horror, The Baron of Blood; het zijn twee bijnamen die David Cronenberg in de loop der jaren heeft gekregen. Met films als Videodrome, The Brood, Scanners en de remake van The Fly vestigde Cronenberg zijn naam als filmmaker die het voor elkaar kreeg verantwoorde, intelligente en vooral door critici geaccepteerde horrorfilms te maken. Cronenberg schuwt het expliciete niet en kenmerkt zich door een vaak afstandelijke, wetenschappelijke en klinische sfeer. Zelfs zijn spraakmakende SM auto fetisj film Crash, psychologische thriller Dead Ringers en zijn recente A History of Violence worden getekend door die geheel eigen Cronenberg aanpak. De roots van deze eigenzinnige Canadese filmmaker gaan terug tot de jaren zestig waar hij experimenteerde met het medium film en wanneer een man als Cronenberg dat doet kun je er gevoegelijk vanuit gaan dat het in ieder geval bijzonder werk oplevert. Dat is met de beide korte films Stereo en Crimes of the Future dan ook zeker het geval. En toch is dit een andere Cronenberg; het is een Cronenberg die zijn weg aan het vinden is. Stereo en Crimes of the Future zijn beide films van ongeveer een uur en tegen de verwachting in geen horrorfilms. Wel is er al duidelijk die wetenschappelijke ondertoon waarin mensen onderworpen worden aan experimenten. Cronenberg zet de geest van zijn beide eerdere korte films Transfer en From the Drain voort. Stereo en Crimes of the Future zijn feitelijk intellectuele theoretische overwegingen van Cronenberg, gegoten in de vorm van een experimentele film die soms doet denken aan de stijl van Chris Marker’s La Jetee. In beide gevallen laat Cronenberg dialoog achterwege en presenteert vrijwel stomme films waar een voice over verhaalt over vreemde experimenten en gevolgen. Dat maakt de films in samenhang met de zakelijke acteerwijze en de afstandelijke steriliteit tot educatieve voorlichtingsfilms. En terwijl de films juist gaan over menselijke gedragingen worden ze juist gepresenteerde in een daarvan verstoken weergave. Stereo (1969) openbaart zich als een soort documentaire. Dat wordt nog eens versterkt door de volledige stilte waarin de beelden zich aan ons tonen en de zakelijke voice over die commentaar geeft. In 63 minuten toont Cronenberg in een notendop de elementen die jaren vaste ingrediënten van zijn werk zouden blijven. In de Canadian Academy for Erotic Enquiry zijn getuige hoe een stel telepaten vrijwillig deelnemen aan een experiment terwijl ze nauwlettend gadegeslagen worden. Het experiment en de bevindingen worden aan ons voorgelegd door een voice-over terwijl de rest van de film geen dialoog, muziek en sound effects bevat. Het is in deze voice-overs waar we de geest van Cronenberg horen spreken en feitelijk is er soort van opmaak voor het latere Scanners. Met name het idee van het boren van een gat in het voorhoofd om zo de druk te verlichten die wordt veroorzaakt door de gedachten van anderen zien we later letterlijk terug in Scanners. In Crimes of the Future (1970) is evenals in Stereo, een hoofdrol weggelegd voor Ronald Mlodzik, die nog het meest lijkt op een kruising van een jonge Christopher Walken en John Lithgow. Mlodzik zou ook verschijnen in Cronenberg’s latere Shivers (1975) en Rabid (1977) maar hield het toen voor gezien. Crimes of the Future is, meer nog dan Stereo, een blauwdruk voor het werk van Cronenberg. Mlodzik is Adrian Tripod, de wetenschappelijke directeur van het zogenaamde House of Skin. Tripod doet onderzoek naar een vreemde nieuwe geslachtsziekte waarbij een bijzonder sensueel prikkelende vloeistof vrijkomt. Daarbij zijn er mislukte experimenten, mutaties en een schimmige overheid met een duistere eigen agenda. Welkom in de klinische wereld van David Cronenberg, die zich met deze beide vroege films toont als een avant-gardistisch minimalist die in al die jaren trouw is gebleven aan het hart van zijn werk. Voor liefhebbers van het werk van Cronenberg en de experimentele film zijn Stereo en Crimes of the Future onmisbare kost. Ga er wel even voor zitten want de droge weergave zonder geluid zal niet iedereen even makkelijk tot zich kunne nemen. Constant Hoogenbosch ©Movie Machine 2006 http://www.moviemachine.nl
Cult Tip Archief
